De boeken ‘Gritfactor’ van Angela Duckworth en ‘Mindset’ van Carola Dweck zijn populair. Uit sommige recensies komt naar voren dat het begrip ‘talent’ zijn langste tijd heeft gehad en kan worden bijgezet in het museum van oude door de tijd ingehaalde psychologische concepten. Het zal je niet verbazen dat ik op basis daarvan de boeken zelf ben gaan lezen. En ik ontdekte dat beide auteurs talent juist heel serieus nemen.
Inhoud van deze pagina
De Gritfactor beantwoordt de vraag waarom getalenteerde mensen vaak moeite hebben hun doelen te bereiken terwijl minderbegaafde individuen soms zonder slag of stoot verbazingwekkende prestaties leveren. Angela Duckworth beschrijft de hypothese dat werkelijk succes vooral ontstaat door een speciale mix van volledige overgave en de vastberadenheid om te werken aan je langetermijndoelen. Ze noemt dit de gritfactor.
De psychologe Carol Dweck deed tientallen jaren onderzoek naar prestatie en succes en ontdekte de kracht van onze mindset. Dweck legt uit dat het niet alleen vaardigheden en talenten zijn die voor succes zorgen, maar ook onze statische of op groei gerichte mindset. Samengevat zegt Dweck: verander je manier van denken om je doelen te behalen en vind de weg naar een succesvol leven.
Beide auteurs schrijven dat gebrek aan talent (en dus voortgang en succes) een gemakkelijk excuus is om iets op te geven. En van opgeven word je niet succesvol. Dat blijkt ook uit allerlei studies over menselijke prestaties. De gedachte daarbij is dat je talent van nature ‘hebt of niet hebt’ en dat dit min of meer voor altijd vaststaat. Terwijl grit juist zegt dat je hard moet werken, moet doorgaan, volhouden en ervan uit moet gaan dat je alles kan als je maar wil en gelooft dat je alles kan.
Wat is nu waar? Waar heb je écht wat aan?
Hoewel ik ervan overtuigd ben dat ik sommige dingen echt niet kan leren, geloof ik dat grit een juiste instelling is. Uit onderzoeken van Duckworth blijkt ook dat voor maatschappelijk succes grit belangrijk is. Maar tegelijkertijd lijkt het ook een cirkelredenering. Om voor een (elite)opleiding te slagen, heb je doorzettingsvermogen nodig en moet je niet opgeven. Nogal logisch, wie niet doorzet zal zeker niet slagen.
Hoewel volgens mij niet elke doorzetter slaagt, betekent grit wel dat je moet blijven geloven dat je iets kunt. Dat je het moet blijven doen en blijven volhouden totdat je het kunt. Duckworth ontkent niet dat talent telt, maar stelt dat grit dubbel telt. “Talent – hoe snel we een vaardigheid verbeteren – is absoluut belangrijk”, schrijft ze, “maar inspanning telt voor twee.” Ze legt dat goed uit: talent x inspanning geeft vaardigheid en vaardigheid x inspanning leidt tot succes.
Wat ze volgens mij daarbij mist, is dat talent niet alleen zorgt voor een snellere leercurve. Door te weten wat je talenten zijn, kun je er namelijk voor kiezen iets te doen waar je energie van krijgt én plezier in hebt. Belangrijker is nog dat je door het talent ook een veel hoger niveau kunt behalen. Het uiteindelijk bereikbare niveau verschilt erg sterk tussen iemand met en zonder talent.
Duckworth heeft wel gelijk met de stelling dat zonder inspanning je talent feitelijk niet meer is dan niet-waargemaakte potentieel. Dat is precies wat je vaak ziet in de wereld van talentcoaching. Mensen hebben een talent en nemen genoegen met die informatie. Ze vergeten echter te oefenen om het talent tot hun individuele kracht te ontwikkelen.
Snellezen
Beroemd is het experiment van de universiteit van Nebraska (1955) waar 6.000 studenten werden verdeeld in twee groepen. Het verschil: talent om wel of niet snel begrijpend te lezen. De gemiddelde groep haalde bij de start 90 woorden per minuut en kwam na weken training op 150. De bovengemiddelde groep startte op 350 woorden per minuut. De onderzoekers verwachtten dat de training voor deze groep minder zou opleveren, omdat ze al zo snel lazen. Maar de uitkomst bewees dat met dezelfde training getalenteerde mensen exponentieel verder kunnen groeien. In dit geval tot 2.900 woorden per minuut.
Kritiek
Duckworth geeft op basis van veel onderzoek veel mooie tips en adviezen over het behalen van succes. Maar ik heb ook kritiek: ze gebruikt academische scores, intelligentie, intrinsieke gaven en andere woorden en begrippen door elkaar om talent te duiden, zonder het goed te definiëren. Daarmee geeft ze ruimte te denken dat talent van alles kan zijn, terwijl in mijn ogen GallupGallup is een Amerikaans onderzoek- en adviesbureau bekend om de opinieonderzoeken en het CliftonStrenghts talentenassessment.
Gallup verleent strategisch en op research gebaseerde advies aan bedrijven en organisaties. talenten helder heeft gedefinieerd als: een natuurlijk zich herhalend patroon van gedachten, gevoelens en gedrag dat productief kan worden gebruikt. Deze definitie geeft alle mogelijkheden talent te meten, er taal aan te geven en vooral om het te ontwikkelen.
Helaas heeft Duckworth geen duidelijke definitie van talent. Evenmin omschrijft ze het nog veel belangrijkere product van talent, namelijk StrengthKracht: het vermogen om steeds opnieuw een positieve uitkomst te produceren door bijna perfecte prestaties in een bepaalde taak of kracht. Ze heeft voor de aantrekkelijkheid en verduidelijking van het begrip grit, het ergens tegenover willen zetten en helaas is dat talent geworden.
Anders dan Duckworth zegt Gallup dat talent niet iets is dat je hebt of niet hebt. Volgens Gallup moet je talent eerst leren kennen, dan kun je het herkennen in je eigen leven en dan pas kun je het goed gaan ontwikkelen. Op het pad van talent naar Strengths liggen kennis en ervaring die je op moet doen. Gallup heeft duidelijk een groeimindset gehad bij het introduceren van talent. En daarmee kom ik bij het boek van Carol Dweck.
Mindset
Dweck omschrijft groeimindset als “de overtuiging dat mensen hun talenten kunnen ontwikkelen. Zo eenvoudig is het.” Anders gezegd: een mindset is niet aangeboren of onveranderbaar. Het is een bundel van overtuigingen die je kunt aanleren en dus ook afleren. Daarbij noemt ze een aantal elementen die lijken op wat Duckworth aanbeveelt: zo kan de groeimindset bij kinderen bijvoorbeeld worden aangemoedigd door ze te prijzen als ze met tomeloze inzet, strategie, focus en doorzettingsvermogen werken aan verbeteringen. Als we de inzet en doorzettingsvermogen van kinderen prijzen en niet hun aanleg, dan maken we ze beter. Als we ze leren zich te blijven verbeteren, om feedback te vragen en te geloven dat het altijd beter kan, gaan ze steeds meer werken volgens de groeimindset. En daarmee kom ik terug op talent.
Talent
Want wat zijn de strategieën die mensen kunnen gebruiken om verder te komen? Ik zou die strategieën talenten noemen. Deze talenten zijn niet direct van toepassing op golf, boksen, viool spelen, hardlopen, een boek schrijven of onderhandelen. Maar je kunt deze talenten perfect inzetten om beter te leren golfen, boksen, viool spelen enzovoorts. Een Gallup talentcoach kan elk probleem of zwakte in iemands prestaties oplossen met één of meer van de top 10 talenten uit de 34 talenten die Gallup heeft beschreven.
Talenten kunnen bij uitstek worden ingezet om de gaten in iemands prestatie te verbeteren. Een voorbeeld uit het hardlopen. Hoe loopt iemand eigenlijk hard? Op welke brandstof loopt iemand en klopt dat met diens talenten? Gallup’s talenten geven taal aan die brandstof. Zo zijn er lopers die met het talent Competitie lopen. Zij stellen zich voor dat de ‘haas’ waar ze de eerste uren achteraanlopen, steeds verder uit het zicht verdwijnt. Hun natuurlijke drang om de eerste te worden, geeft ze dan net die extra energie die ze nodig hebben om te kunnen versnellen.
Bij een andere hardloper is het talent Prestatiegerichtheid. Zo iemand oefent meer uren en houdt het langer vol dan de rest omdat ze dat – op grit lijkende talent – bezitten in hun top 10. En omdat ze dat talent effectief hebben leren inzetten. En iemand met het talent Hersteldrang loopt omdat ie alle problemen ziet in zijn eigen lopen en probleemoplossing nou precies is waar hij om geeft. Vanuit de analyses van zijn problemen verbetert hij zichzelf elke dag een beetje.
Extra voordeel van het bewust inzetten van deze talenten is dat ze de kans dat iemand bevlogen en betrokken is bij zijn werk (“engaged”) zes keer hoger maakt.
Talent is niet achterhaald
Ik heb de afgelopen jaren vele honderden klanten verteld over hun talenten. Voor mij is de stelling dat talent achterhaald zou zijn dan ook geen fijne boodschap. Maar deze boodschap – die in reviews naar voren komt – lees je ook helemaal niet in de beide boeken. Ze bewijzen wel dat het hoog tijd is voor een beter begrip van talent. Want met nog meer nieuwsgierigheid kunnen beide auteurs een nieuw onderzoeksgebied ontginnen waardoor de kennis over menselijke groei en ontwikkeling sterk groeit. En dan kan deze stelling waarheid worden: wie grit combineert met een groeimindset en die beiden met talenten, wordt onoverwinnelijk.
